Przewłaszczenie na zabezpieczenie to umowa, polegająca na tym, że dłużnik lub osoba trzecia przenosi własność rzeczy lub nieruchomości na wierzyciela, który zobowiązuje się względem zbywcy do korzystania z nabytego prawa tylko w zakresie, w jakim jest to potrzebne dla zabezpieczenia, pozostawiając możliwość korzystania z rzeczy lub nieruchomości przez dotychczasowego właściciela – dłużnika lub osobę trzecią. Celem umowy przewłaszczenia jest zabezpieczenie wierzytelności.

Przewłaszczenie rzeczy na zabezpieczenie występuje w dwóch formach:

• dłużnik przenosi na wierzyciela własność swojej rzeczy, a wierzyciel zobowiązuje się do przeniesienia własności tej rzeczy z powrotem na dłużnika po zaspokojeniu wierzytelności, często zobowiązując się do korzystania z rzeczy w ograniczonym umową. Aby dłużnik nabył własność ponownie konieczne jest podpisanie dodatkowej umowy (dotyczy rzeczy ruchomych i nieruchomości),
• dłużnik przenosi własność rzeczy ruchomej na wierzyciela pod warunkiem rozwiązującym, którym jest zaspokojenie wierzytelności – z tą chwilą własność rzeczy ruchomej automatycznie powraca do dłużnika (dotyczy rzeczy ruchomych).

Przewłaszczenie nieruchomości na zabezpieczenie

Przewłaszczenie nieruchomości na zabezpieczenie następuje w formie aktu notarialnego. W przypadku nieruchomości podstawowym obowiązkiem przewłaszczającego jest przeniesienie prawa własności nieruchomości na wierzyciela w celu zabezpieczenia danej wierzytelności.

Z kolei wierzyciel obowiązany jest do złożenia dodatkowego oświadczenia woli, którego treścią będzie bezwarunkowe przeniesienie prawa własności na dłużnika z chwilą spłaty zadłużenia.

Ponadto strony umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie na ogół postanawiają, że przedmiot przewłaszczenia pozostanie w posiadaniu dłużnika, aż do czasu całkowitej spłaty zadłużenia.

W przypadku braku spłaty zadłużenia w określonym terminie wierzyciel jest uprawniony do żądania wydania rzeczy przez dłużnika i zaspokojenia się z przedmiotu przewłaszczenia na zabezpieczenie bez konieczności przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego. W związku z tym, że ustawodawca nie uregulował sposobu i warunków tegoż zaspokojenia, to strony powinny dokładnie określić tę kwestię w umowie.

W przypadku przewłaszczenia nieruchomości na zabezpieczenie prawo własności przenoszone jest na wierzyciela, natomiast przy hipotece dłużnik zachowuje prawo własności – stanowi to podstawową różnicę między przewłaszczeniem na zabezpieczenie a hipoteką.

Z poważaniem / Kind regards,

Marcin Witkowski
radca prawny | legal counsel
www.chudzik.pl