Chciałbym rozpatrzyć dwa przypadki możliwości odliczania VAT-u od moich warsztatów WIWN.
Temat ten wyjaśnia aplikant radcowski Michał Przybysz z www.chudzik.pl.
W pierwszym przypadku kandydat na uczestnika warsztatów prowadzi firmę usługową lub handlową. Zapisuje się na moje warsztaty, bo chce pogłębiać wiedzę z zakresu nieruchomości. Otrzymuje fakturę VAT. Czy musi mieć odpowiednie PKD, czy może po prostu się doszkalać i wrzucać w koszty dowolnie tę fakturę?

Rozumiem, że chodzi o osobę, która jest czynnym podatnikiem VAT. Z prawa do odliczenia VAT mogą bowiem korzystać tylko tacy przedsiębiorcy.
Zarówno w wypadku odliczenia podatku VAT, jak i kosztów uzyskania przychodów na gruncie podatku dochodowego przedsiębiorca musi wykazać związek poniesionego kosztu, czyli szkolenia, z wykonywanymi w ramach prowadzonej działalności czynnościami opodatkowanymi. Sam wpis do PKD o niczym nie przesądza, gdyż jest to jedynie czynność faktyczna, ale rzeczywiście może być dodatkowym atutem w razie prowadzonej przez odpowiednie organy kontroli. Ale istotne jest przede wszystkim, by w tej sytuacji podatnik wykonywał działalność, z którą wiązałyby się poniesione wydatki na szkolenia. Związek ten nie musi być bezpośredni (podatnik nie musiałby prowadzić działalności polegającej na obrocie nieruchomościami, ale mógłby np. świadczyć usługi doradcze w tym zakresie). W razie kontroli ze strony organu podatkowego przedsiębiorca będzie musiał wykazać zależność pomiędzy poniesionym kosztem a prowadzoną działalnością.

W drugim przypadku kandydat na uczestnika mojego szkolenia nie prowadzi działalności gospodarczej, ale ją zakłada. Przychód będzie miał ze sprzedaży nieruchomości z rynku wtórnego, gdzie nie ma VAT. Rozumiem, że w tej sytuacji nie może odliczyć VAT od faktury kosztowej.

Tak, taki klient nie odliczy VAT od tej faktury. Skoro nie został doliczony VAT, to w dalszej kolejności nie ma go fizycznie od czego odliczyć.

Ale co w sytuacji, gdyby uczestnik sprzedał jakąś swoją usługę i VAT został mu naliczony – czy wtedy może odzyskać VAT od mojej faktury?

Podobnie jak w pierwszym przypadku należałoby wykazać związek poniesionego kosztu, czyli szkolenia, z wykonywanymi w ramach prowadzonej działalności czynnościami opodatkowanymi. Jeśli ten związek zachodzi, to będzie możliwość odliczenia VAT od faktury sprzedaży.
Natomiast samo prawo do odliczenia VAT występuje w okresie, w którym powstał obowiązek podatkowy, nie wcześniej jednak niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (czasami decyduje też moment zapłaty). Gdyby w tym czasie podatnik nie dokonał odliczenia, to może tego dokonać w rozliczeniu za dwa kolejne okresy (tj. w zależności od dokonanego wyboru – przy składaniu deklaracji miesięcznych lub kwartalnych). Po tym okresie nie ma już możliwości odliczenia podatku VAT.
Co istotne, należy pamiętać także o tym, iż jest możliwość odliczenia VAT dla podmiotów dopiero planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej. Istnieje bowiem prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonanych przed rejestracją, pod warunkiem, że w okresie, kiedy składana jest deklaracja VAT, podatnik jest już zarejestrowanym podatnikiem VAT.
W podanej przez Pana sytuacji możliwe byłoby jeszcze staranie się o zwrot podatku w terminie 180 dnia od złożenia deklaracji, jeśli podatnik za dany okres rozliczeniowy nie wykaże żadnej sprzedaży, a jedynie zakupy (tj. nie wystąpi podatek należny, a jedynie naliczony). Urząd skarbowy ma wtedy prawo przedłużyć termin zwrotu podatku do 180 dni.
A zatem jedynie w tych okresach wskazany będzie mógł odliczyć lub wystąpić o zwrot podatku VAT.

Z poważaniem / Kind regards,
Michał Przybysz
aplikant radcowski | legal trainee